Z jakich powodów przeprowadza się ekshumacje?

Czasami pochówek nie kończy procesu związanego ze śmiercią danej osoby. Zdarza się bowiem, że konieczne jest wydobycie szczątków już po pogrzebie w różnych celach. Wówczas mówi się o ekshumacji. Kiedy niezbędne jest zdecydowanie się na taki krok? Jakie sytuacje mogą być przesłanką do przeprowadzenia ekshumacji i zgodnie z jakimi zasadami przebiega cały proces?

Najpowszechniejsze powody ekshumacji 

Istnieje kilka przesłanek do przeprowadzenia ekshumacji zwłok. Czasami mają one związek z wciąż toczonym śledztwem, ale niekiedy mogą wynikać również z bardziej błahych powodów. Najczęstsze przyczyny wydobycia szczątków już po ich pochowaniu to:

• przekształcenie terenu cmentarza w powierzchnię o innym przeznaczeniu,

• chęć przeniesienia szczątków do innego grobu,

• chęć przeniesienia szczątków na inny cmentarz,

• konieczność wyremontowania całego nagrobka,

• śledztwo w związku ze śmiercią danej osoby.

Ekshumacja zwłok bardzo często jest niezbędna w celu przeprowadzenia badań lekarsko-sądowych. Zdarza się bowiem, że dopiero po jakimś czasie śledczy dowiadują się o potencjalnym morderstwie, a zgon został już wcześniej uznany za naturalny lub wynik nieszczęśliwego wypadku. Wówczas konieczne jest wydobycie szczątków i ich zbadanie pod kątem możliwego przestępstwa.

- Najczęściej ekshumacja ma związek z chęcią przeniesienia trumny na inny cmentarz lub do rodzinnego grobu. Sytuacje, w których to prokurator wnioskuje o rozpoczęcie takiego procesu, jest znacznie mniej. Bez względu na powód przeprowadzenia ekshumacji musi ona przebiegać zgodnie z kilkoma zasadami – tłumaczy specjalista z zakładu pogrzebowego Hades.

Kiedy można przeprowadzić ekshumację? 

Ekshumację można przeprowadzić tylko w sytuacji, gdy zostaną spełnione konkretne wymagania. Wnioskodawca, najczęściej rodzina lub prokurator, musi wystąpić o wydanie odpowiedniego pozwolenia. Nad przebiegiem i terminem ekshumacji czuwa Powiatowy Inspektor Sanitarny. Podczas całego procesu pracownicy muszą być również wyposażeni w konkretne środki ochrony.

Niezależnie od daty pochówku zmarłego, w Polsce ekshumacje można przeprowadzać jedynie od 16 października do 15 kwietnia. W innym przypadku konieczne jest uzyskanie kolejnych zezwoleń, dlatego dzieje się to jedynie w nadzwyczajnych sytuacjach. Ekshumację przeprowadza się zazwyczaj we wczesnych godzinach porannych.

Jeśli ekshumacja następuje wcześniej niż po 20 latach od pogrzebu, trumna pozostaje zamknięta i umieszczona w specjalnej, blaszanej skrzyni. Natomiast w sytuacji, gdy szczątki wydobywa się już po ich całkowitym rozłożeniu, konieczne jest umieszczenie kości oraz resztek drewnianej konstrukcji w nowej trumnie.