Formalności po śmierci bliskiej osoby. Co warto wiedzieć?

Śmierć bliskiej osoby jest nie tylko traumatycznym doświadczeniem, ale wymaga także dopełnienia szeregu ważnych formalności. Sprawne i terminowe przeprowadzenie wszystkich procedur pozwoli nam uniknąć problemów oraz nieprzewidzianych wydatków. Dowiedz się, co dokładnie należy zrobić, w jakim terminie oraz jakie uprawnienia nabywa rodzina zmarłego.

Karta zgonu i zgłoszenie śmierci

Procedury związane z uzyskaniem karty zgonu zależą od miejsca, w którym nastąpiła śmierć bliskiej nam osoby. Jeśli nasz krewny zmarł w domu, należy wezwać lekarza, aby ten stwierdził zgon i wystawił odpowiedni dokument. W przypadku zaś gdy śmierć nastąpiła w szpitalu, hospicjum czy też w wyniku wypadku samochodowego, dokument wystawiany jest przez oddział danej placówki lub odpowiednie służby.

Kolejną czynnością jest zgłoszenie zgonu w Urzędzie Stanu Cywilnego właściwym dla miejsca zgonu. Może tego dokonać współmałżonek osoby zmarłej lub inni członkowie jej rodziny. W dalszej kolejności prawo takie przysługuje również osobom zamieszkałym w lokalu, w którym nastąpił zgon, a także tym, którzy byli obecni w momencie śmierci lub przekonali się o niej naocznie.

Do zgłoszenia zgonu zobowiązany jest również szpital lub inna placówka, jeśli śmierć nastąpiła na jej terenie. Zgon powinien zostać zgłoszony w ciągu 3 dni od momentu wypisania karty zgonu przez lekarza. Jeśli przyczyną śmierci bliskiej nam osoby była choroba zakaźna, musimy zrobić to w ciągu 24 godzin.

Aby móc dopełnić formalności w urzędzie, trzeba mieć przy sobie odpowiednie dokumenty. Należy przedstawić kartę zgonu, dowód osobisty zmarłego oraz własny dokument tożsamości. Urząd Stanu Cywilnego wystawi akt zgonu.

Pogrzeb – organizacja ceremonii, zasiłek pogrzebowy

Wszelkie procedury związane z organizacją pogrzebu wykona za nas zakład pogrzebowy. Jak tłumaczy pracownik zakładu pogrzebowego Pro Morte z Gorzowa Wielkopolskiego:

- W  tym celu musimy sporządzić upoważnienie, ustalić datę pogrzebu oraz miejsce pochówku. Należy także dokonać wyboru trumny i ustalić szczegóły ceremonii. Zakład pogrzebowy organizuje oprawę muzyczną pogrzebu, obsługę fotograficzną oraz nagłośnienie podczas ceremonii. Zajmie się także przewozem ciała zmarłego z domu oraz zamieszczeniem nekrologów w prasie.

Jeśli pokryliśmy koszty pogrzebu bliskiej nam osoby, mamy prawo ubiegać się o zasiłek pogrzebowy w wysokości 4000 zł. Świadczenie to może uzyskać ten, kto rzeczywiście za pogrzeb zapłacił, zatem może o nie starać się także pracodawca, dom pomocy społecznej czy gmina – w tym przypadku jednak przysługuje kwota równa udokumentowanym kosztom pogrzebu, nieprzekraczająca 200% wartości przeciętnego wynagrodzenia.

Wniosek o przyznanie zasiłku pogrzebowego należy złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Świadczenia: odprawa pośmiertna, renta

Kolejnym świadczeniem, jakie możemy uzyskać w związku z odejściem krewnego, jest odprawa pośmiertna. Odprawa ta przyznawana jest w sytuacji gdy śmierć nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy lub po jego rozwiązaniu w sytuacji pobierania zasiłku z tytułu niezdolności do pracy.

Kwota odprawy pośmiertnej dzielona jest po równo pomiędzy wszystkich członków rodziny. W przypadku zaś gdy ma otrzymać ją tylko jedna osoba, jej wysokość jest regulowana przez kodeks pracy.

Jeśli nasz bliski w chwili śmierci miał ustalone prawo do pobierania emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, mamy prawo ubiegać się o przyznanie renty rodzinnej. Dotyczy to także sytuacji gdy zmarły nie nabył co prawda prawa do wymienionych świadczeń, ale spełniał warunki konieczne do ich uzyskania.

Spadek po zmarłym

Po osobie zmarłej możemy odziedziczyć spadek. Decyzję o jego przyjęciu lub odrzuceniu należy podjąć w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o śmierci bliskiego. Oświadczenie w tej sprawie trzeba złożyć przed sądem albo u notariusza. Sąd wyda nam postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, zaś notariusz wystawi akt poświadczenia dziedziczenia. Spadek musi być zgłoszony w Urzędzie Skarbowym. Z podatku od spadku zwolniona jest jedynie najbliższa rodzina zmarłej osoby.

Zamknięcie zobowiązań zmarłego

Formalności po śmierci bliskiego obejmują także zamknięcie wszelkich zobowiązań zmarłego. Musimy pamiętać o zablokowaniu konto bankowego oraz konta u operatora sieci cyfrowej. W tym celu należy przedstawić akt zgonu. Odblokowanie środków finansowych będzie wymagać zaś przedłożenia poświadczenia o dziedziczeniu lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Kolejną kwestią jest zamknięcie ubezpieczeń. Aby zakończyć umowę w ramach ubezpieczeń dobrowolnych, należy dostarczyć do towarzystwa ubezpieczeniowego akt zgonu i akt darowizny lub testament.

W przypadku polisy na życie środki otrzymuje osoba wskazana w niej przez zmarłego, jeśli zaś zmarły nie wskazał nikogo, pieniądze trafiają do jego spadkobierców.